แผนการจัดการเรียนรู้

รายวิชา ภาษาไทยพื้นฐาน ๖            รหัสวิชา ท๒๓๑๐๑                    ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓

กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย            ภาคเรียนที่ ๑                       ปีการศึกษา ๒๕๖๕

หน่วยการเรียนรู้ที่  ๓                     ชื่อหน่วย ทัศนาคุณค่าพระบรมราโชวาท     เวลา  ๑๖ ชั่วโมง

เรื่อง   คำที่มีความหมายโดยตรงและโดยนัย เวลา   ๑   คาบ       ผู้สอน นางสาวทิพย์สุคนธ์ แสนขอนยาง

.....................................................................................................................................................................................

๑.  มาตรฐาน/ตัวชี้วัด

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ท ๑.๑ ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิด เพื่อนำไปใช้ตัดสินใจ แก้ปัญหาในการดำเนินชีวิต และมีนิสัยรักการอ่าน

ตัวชี้วัด

ท ๑.๑ ม.๒/๒ ระบุความแตกต่างของคำที่มีความหมายโดยตรงและโดยนัย

๒.  สาระสำคัญ

คำ หมายถึง เสียงที่เปล่งออกมาแล้วมีความหมาย อาจเปล่งครั้งเดียวหรือหลายครั้งก็ได้ โดยคำนั้นเป็นสารที่ผู้พูดหรือผู้เขียนเจตนาหรือตั้งใจสื่อไปยังผู้ฟังหรือผู้อ่าน คำทุกคำจึงมีความหมายทั้งสิ้น ซึ่งอาจจะมีความหมายนัยตรง (โดยตรง) และคำที่มีความหมายโดยนัย (เชิงเปรียบเทียบหรือนัยประหวัด)

๓.  จุดประสงค์การเรียนรู้

๑. นักเรียนบอกความหมายโดยตรงและโดยนัยได้ (K)

๒. นักเรียนจำแนกความแตกต่างของคำที่มีความหมายโดยตรงและโดยนัยในประโยคได้ (P)

๓. นักเรียนมีความกระตือรือร้นในการร่วมกิจกรรม (A)

๔.  สาระการเรียนรู้

๑.  ความหมายโดยตรงและความหมายโดยนัย       

๕.  คุณลักษณะอันพึงประสงค์

๑. มีวินัย

๒. ใฝ่เรียนรู้

๓. มุ่งมั่นในการทำงาน

๖.  ชิ้นงาน/ภาระงาน

- ใบงานวิชาภาษาไทย เรื่อง ความหมายโดยตรงและความหมายโดยนัย

๗.  กระบวนการจัดการเรียนรู้ (รูปแบบ STAD (Student Teams Achievement Divisions))

ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน

      - ครูนำข้อความมาให้นักเรียนดู แล้วให้นักเรียนช่วยกันพิจารณาคำตอบของข้อความ เช่น

               - คำที่เรียกชื่อผู้หญิงสูงศักดิ์ คำตอบ ดอกฟ้า

               - เป็นคำพูดที่บอกว่าการกระทำ หรือสิ่งนั้นง่ายมากๆ คำตอบ กล้วยๆ

      - ครูนำข้อความที่มีคำคำเดียวกันแต่ใช้ต่างบริบทกันมาให้นักเรียนดู แล้วให้นักเรียนอภิปรายว่า  คำทั้งสองคำมีความหมายเหมือนกันหรือต่างกานอย่างไร เช่น ฉันชอบกินเกาเหลา เธอสองคนเกาเหลากัน

ขั้นสอน

๑. ขั้นที่ ๑ ขั้นนำเสนอเนื้อหา

      - ครูและนักเรียนร่วมกันสังเกตคำว่า เกาเหลา บนกระดานแล้วให้นักเรียนสังเกตความหมาย   ของคำจากประโยคทั้งสองประโยค จากนั้นครูจึงอธิบายให้นักเรียนฟังว่า ฉันชอบกินเกาเหลา คำว่าเกาเหลา เป็นคำที่มีความหมายโดยตรง เพราะอ่านแล้วเข้าใจทันที ส่วนประโยคที่ว่า เธอสองคนเกาเหลากัน คำว่า เกาเหลา เป็นคำที่มีความหมายโดยนัย เพราะอ่านแล้วต้องตีความในเชิงเปรียบเทียบ

      - ครูอธิบายความหมายของคำที่มีความหมายโดยตรงและความหมายโดยนัย พร้อมยกตัวอย่าง  ให้นักเรียนฟัง

๒. ขั้นที่ ๒ ขั้นปฏิบัติกิจกรรมกลุ่ม

      - ครูชี้แจงกิจกรรม "ประโยคไหน...? โดยนัยหรือโดยตรง” โดยครูจะแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๔ คน  คละความสามารถ และแจกป้าย ความหมายโดยตรง และความหมายโดยนัย  ให้กลุ่มละ ๑ ชุด จากนั้น  ครูจะยกตัวอย่างประโยคให้นักเรียนช่วยกันระดมความคิดว่าคำในประโยคดังกล่าวเป็นคำที่มีความหมายโดยตรงหรือคำที่มีความหมายโดยนัย หากเป็นคำไหนให้ชูป้ายให้ตรงตามความหมาย  กลุ่มที่ตอบถูก จะได้รับคะแนนคำละ ๑ คะแนน กลุ่มที่ได้คะแนนสูงสุดจะเป็นผู้ชนะ

๓. ขั้นที่ ๓ ขั้นทดสอบย่อย

      - นักเรียนทำแบบทดสอบย่อย เรื่อง ความหมายโดยตรงและความหมายโดยนัย โดยไม่มี    การช่วยเหลือกัน

๔. ขั้นที่ ๔ คิดคะแนนความก้าวหน้า

      - นักเรียนเปลี่ยนกันตรวจแบบทดสอบย่อยภายในกลุ่ม โดยคะแนนที่นักเรียนทำแบบทดสอบจะถือเป็นคะแนนรายบุคคลและนำไปเทียบกับคะแนนกลุ่มที่นักเรียนทำ

ขั้นสรุป

๕. ขั้นที่ ๕ ชมเชย ยกย่อง บุคคล

      - ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้ที่ได้เรียนในชั่วโมงนี้

      - นักเรียนและครูร่วมกันอภิปรายสั้น ๆ เกี่ยวกับการนำความรู้เรื่องคำที่มีความหมายโดยตรงและความหมายโดยนัยไปใช้

      - ครูกล่าวชมเชยและให้กำลังใจนักเรียน

๘.  การจัดบรรยากาศเชิงบวก

- การใช้เกมการแข่งขัน

- การกล่าวชมเชยและให้กำลังใจ

๙.  สื่อ/แหล่งเรียนรู้

 - สื่อการสอน PowerPoint เรื่อง ความหมายโดยตรงและความหมายโดยนัย

- ชุดเกมความหมายโดยตรงและความหมายโดยนัย

- แบบทดสอบ เรื่อง ความหมายโดยตรงและความหมายโดยนัย

๑๐. การวัดและประเมินผล